Tebliği, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30 uncu maddesinde belirtilen yeraltı maden işyerlerinde kurulacak sığınma odalarına ilişkin usul ve esasları belirlemeyi amaçlıyor. Tebliğ, , 6331 sayılı Kanun kapsamına giren yeraltı metal maden işyerlerini kapsıyor.
Tebliğ işverene şu sorumlulukları izafe ediyor:
“Sığınma odalarının maden işyerlerinde kurulup kurulmayacağı ile konumlandırılması hususlarında işveren; Sığınma odalarını 5 inci maddenin ikinci fıkrası gereğince gerçekleştirilen muhtemel acil durum senaryosunu göz önünde bulundurmak şartıyla Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin Ek-3’ünün 14 üncü maddesi gereğince çalışanlarda kişisel solunum koruma cihazları bulundurarak kurar veya inşa eder. Henüz hazırlık aşamasında olan ve üretim aşamasına geçmemiş faaliyet alanları hariç, sığınma odalarını, çalışma alanlarına olan uzaklığı en fazla 700 metre olacak şekilde kurar veya inşa eder.
İşveren, belirtilen mesafeleri, gerçekleştirilen muhtemel acil durum senaryosuna göre gerekli görülmesi halinde azaltabilir ve sığınma odalarının sayılarını arttırabilir. Sığınma odalarının kurulma zorunluluğunun bulunmadığı hallerde maden işyerinde gerçekleştirilen muhtemel acil durum senaryosuna göre söz konusu sığınma odasının kurulup kurulmayacağını kararlaştırır. Sığınma odasının kurulmasına gerek görülmemesi halinde, çalışanların acil durumlarda kişisel solunum koruma cihazı ile tahliye edilebileceği hususunu sağlık ve güvenlik dokümanında belirtir.”
“ACİL DURUM SENARYOLARI GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULACAK”
Tebliğe göre işveren, Sığınma odalarını yangın, patlama, göçük, zehirli veya boğucu gazların açığa çıkması gibi durumlarda kullanılmak üzere her zaman kullanıma hazır vaziyette bulundurur. Acil durum planında sığınma odasının konumunu ve sığınma odalarında bulunan kişilerin kurtarılmasına yönelik hususları belirtir.
Sığınma odalarını temiz hava giriş yolları öncelikli olmak üzere vardiyadaki çalışan sayısı, sığınma odasının kapasitesi ile ortaya çıkabilecek muhtemel acil durum senaryoları göz önünde bulundurarak konumlandırır ve sığınma odalarının sayısını belirler. Çalışma esnasında acil durumların belirlenmesinde maden işyerinin kapsamlı muhtemel acil durum senaryolarını esas alır. Sığınma odalarını hayat hattı ile erişime mümkün hale getirir.
Sabit sığınma odalarını, sağlam dayanıma sahip ve dışarıdan zehirleyici, boğucu ve patlayıcı gaz sızıntısı olmayacak şekildeki kayaç içerisine kurar veya inşa eder. Taşınabilir sığınma odalarını ise, yine sağlam dayanıma sahip güvenli bölgelere kurar. Sığınma odalarının bulunduğu alan oluşabilecek süreksizliklere karşı uygun tahkimat ile sağlamlaştırır. Sığınma odalarının amacı dışında kullanılmasını engeller.
SIĞINMA ODASINDA NELER OLACAK
Sığınma odasının teknik özellikleri madenin türü, üretim planı, vardiyadaki çalışan sayısı, acil durum planı ve kaçış yolları dikkate alınarak belirlenecek. Sığınma odası, madenin basınçlı hava hattına bağlanacak. Odada basınçlı havayı gerektiğinde kapatmak için kapama vanası bulunacak.
Sığınma odasının özellikleri ise şöyle:
“Sığınma odalarının kullanılması durumunda içinde bulunan kişilere en az 36 saat yetebilecek solunabilir hava sağlanır. Maden basınçlı havasının kesilmesi durumunda içeride güvenilir oksijen kaynakları bulundurulur. Sığınma odasına oksijen sağlanırken, kişilerin sağlık ve güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde karbondioksit ve karbonmonoksitin de seyreltilmesi veya filtrelenmesi sağlanır. Odalarda; klima, hava temizleme, nem alma, aydınlatma, uyarı ışıkları, haberleşme, gaz izleme sistemleri ve sığınma odasındaki diğer elektrikli ekipmanlar için en az 36 saate kadar yedek enerji kaynağı bulundurulur.
Sığınma odası ve bütün elemanlarının dışarıdan gelebilecek darbelere karşı dayanıklı ve sağlam yapıda olması gerekir. Sığınma odalarının tavan, taban ve yan bölmeleri olmak üzere tüm gövdesi en az 5 psi’lik patlama basıncına dayanıklı olacak şekilde inşa edilir veya kurulur. Sığınma odası, zehirli veya boğucu gazların içeri girmesini engelleyecek şekilde sızdırmaz yapıda olur.
Sığınma odasında, içinde bulunan kişilerin sağlık ve güvenliğine zarar vermeyecek şekilde termal konfor şartları sağlanır. Sığınma odası içerisindeki oksijen, karbondioksit ve karbonmonoksit gazları ile sıcaklık içeride bulunan çalışanların sağlığına zarar vermeyecek şekilde olur. Oda içinde olması gereken asgari ve azami gaz değerleri O2 için en az % 19, CO için en fazla 35 ppm ve CO2 için en fazla % 0,5 olur. Sığınma odası içerisindeki hissedilen sıcaklığın 35 oC’yi geçmemesi sağlanır. Bu değerler sabit veya seyyar ölçüm cihazlarıyla sürekli izlenir.
Sığınma odasında maden işyerinde görevli işyeri hekiminin görüşleri doğrultusunda belirlenen ilk yardım çantası bulundurulur. Sığınma odasını kullanacak kişi sayısı ve sığınma odasının kullanılacağı gün sayısı dikkate alınarak yeterli miktarda son kullanma tarihi geçmemiş içme suyu hazır bulundurulur. İstenildiği takdirde odalarda kuru gıda bulundurulabilir. Bu konuda işyeri hekiminin tavsiyeleri dikkate alınır.
Sığınma odası ve yerüstü arasında görsel ve/veya sesli iletişimin kurulmasına imkân sağlanır. Sığınma odası, kurulacağı konum itibarıyla sabit sığınma odası, taşınabilir sığınma odası olacak şekilde tasarlanır.
Tebliğ 1 Temmuz 2018 tarihinde yürürlüğe girecek.
Güncelleme Tarihi: 08 Nisan 2017, 09:33
