VE HUZURLARINIZDA 1 NİSAN!..

VE HUZURLARINIZDA 1 NİSAN!..

Yüzyıllardır dünyanın hemen her yerinde ve ülkemizde de insanların birbirlerine şaka yaparak kutladıkları bir gün var:
1 Nisan!..
Dünyanın hemen hemen her yerinde 1 Nisan Şaka Günü olarak kutlanır.
Geçmişten günümüze gelen şaka gü
nünün tarihçesi, anlamı ve önemi ise merak ediliyor. Gelenekselleşmiş 1 Nisan gününde kötü ama eğlenceli şakalar yapılır. İnsanlar birbirlerine şaka amaçlı mesajlar atar ve insanların bu şakalarla oldukça eğlendiği bir gün olarak tarih boyunca kutlanır. 
Nisan 1 şakasının ortaya çıkışı ile ilgili farklı kültürlere ve farklı inanışlara göre, çeşitli efsaneler yer alıyor. Fransızlara göre, M.Ö. Roma İmparatoru Sezar’ın yaşadığı yıllara dayanmaktadır. Fransızlar zaman içinde bu geleneği gittikçe zenginleştirerek ve yaygınlaştırarak devam ettirdiler.
Peki 1 Nisan nedir? 1 Nisan Şaka Günü anlamı, önemi ve tarihçesi nedir? 1 Nisan’da ne oldu, neden şaka yapılır?
1 Nisan Şaka Günü geldi çattı. Tarih boyunca farklı inanış, kültürlere göre Nisan 1 şakasının ortaya çıkışına dair farklı efsaneler bulunuyor. Genellikle kötü şakalara maruz kalmış kişiler '' 1 Nisan nedir, neden şaka yapılır?'' sorusuna yanıt arıyor. Bugüne dair çeşitli iddialar ortaya atılsa da bu iddiaların ev kuvvetlisi 500 yıllık bir tarihe sahip olan Fransa'daki yılbaşı olayıdır. Fransa Kralı 9. Charles'in yılbaşını ocak ayından nisan ayına aldırmasına dayanan 1 Nisan, dünyanın her yerinde insanların birlikte şaka yaptığı bir gündür. 1 Nisan tarihinde herkesin birbirine şaka yaptığını biliyor olmasına rağmen bu adetin nereden çıktığını bilmezler. 
1 NİSAN NEDİR, NE OLDU? 1 NİSAN'DA NEDEN ŞAKA YAPILIR?
1 Nisan Şaka Günü geldi. 1 Nisan Şaka Gününde, dünyanın birçok yerinde kötü ama eğlenceli şakaların yapıldığı ve insanların bu şakalarla oldukça eğlendiği bir gün ve birçok insan bu güne özel şakalar hazırlıyor. Kendisine şaka yapılan kişi ise '' 1 Nisan nedir, 1 Nisan'da ne oldu, neden şaka yapılır?'' sorusuna yanıt arıyor.
İşte detaylar…
Roma İmparatoru Sezar M.Ö. 46 yılında takvimin başlangıcını Ocak ayı olarak ilan ettiyse de, çok uzun bir süre daha, 16. yüzyılın ortalarına kadar Avrupa'da yeni yıl geleneksel olarak, bahar aylarının başlangıç tarihi olarak da kabul edilen Mart ayının 25'inde başlardı.
Sezar'dan tam 1610 yıl sonra, 1564'de Fransa Kralı IX. Charles, takvimi değiştirerek yıl başlangıcını Ocak ayının birinci gününe almıştır. O zamanın iletişim koşullarında bazı insanların bu gelişmeden haberi olmamıştır. Bazıları ise bu kararı protesto etmek amacıyla eski adetlerini sürdürmüşlerdir. Bu çerçevede 1 Nisan'da partiler düzenlemeye, birbirlerine hediyeler vermeye devam etmişlerdir. Yeni takvimden haberdar olup onu kabul edip uygulayan diğerleri ise bunları '1 Nisan aptalları' olarak nitelendirip bu güne 'Bütün Aptalların Günü' adını vermişlerdir. Bu günde diğerlerine sürpriz hediyeler vermişler, yapılmayacak partilere davet etmişler, gerçek olması mümkün olmayan haberler üreterek yaymışlardır.
Yıllar sonra takvimin ayları yerine oturup Ocak ayının yılın ilk ayı olmasına alışılınca, Fransızlar 1 Nisan gününükendi kültürlerinin bir parçası olarak görmeye başladılar. Zaman içinde bu geleneği gittikçe süsleyerek, zenginleştirerek ve yaygınlaştırarak devam ettirdiler. Fransız kökenli bu geleneğin İngiltere'ye ulaşması yaklaşık iki yüzyıl sürmüştür. Oradan da Amerika'ya ve bütün dünyaya yayılmıştır.
NİSAN BALIĞI KAVRAMI
Bir de Nisan 1 ile alakalı 'Nisan Balığı' kavramı vardır! 
Fransa'da da yılın bu döneminde balık avı yasak. Çünkü bu dönem balıkların üreme mevsimidir. İşte böyle bir ortamda bazı muziplik severler balık avcılarını kandırmak için ırmaklara 'Nisan Balığı' diye bağırarak çiroz ringa balıkları atmışlar ve bu şaka kavramı da buradan türemiş… Günümüzde artık tatlı sulara balıklar atılmasa da balık şeklinde çikolatalar yenerek, insanların arkasına kağıttan balıklar iliştirilerek, dostlar işletilerek bu özel şaka geleneği de bir şekilde yaşatılmakta.
Tam olarak ortaya çıkış hikayesi belli olmayan bu 'Şaka Günü' ile ilgili yazılanları incelediğimizde 1 Nisan'da şaka yapmanın Fransa'da lSDD'lerin sonunda başlayan beş asırlık bir gelenek olduğunu görüyoruz. GabriellaKalapes'un konu hakkındaki yazısında bahsettiği gibi 1 Nisan şakasıyla ilgili onlarca teori vardır ve sadece bazıları diğerlerine göre biraz daha yaygındır.
FARKLI 1 NİSAN AÇIKLAMALARI
Boston üniversitesi'nde tarih profesörlüğü yapan Joseph Boskin'in teorisi ise ülkeyi sarsacak kadar farklıydı.
AssociatedPress Ajansı sayesinde ABD'deki yüzlerce gazeteye servis edilen bu garip teori, aslında tamamen uydurma bir hikayeydi. Boskin'in Orta Çağ'la ilgili çalışmalar yaptığı için inandırıcı bir şekilde anlatabildiği bu kurmaca olay, Kugel (ki aslında ünlü bir Yahudi yemeğidir) adında bir soytarının kral oluş hikayesini işliyordu. Ne var ki, tarih profesörünün resmen bir 'eşek şakası' yaptığının anlaşılması birkaç hafta sürmüş, medyaya da geyik yapmak için epeyce malzeme sunmuştu.
Öte yandan Kansas üniversitesi'nin hazırladığı Calerıdar of Diversity'de (Farklılıklar Takvimi) 1 Nisan Şakası hakkında en çok kabul gören aşağıdaki teorinin kullanılmış olduğunu görüyoruz:
1582 yılında Papa XIII. Gregory zamanında vaktiyle Roma İmparatoru Jül Sezar tarafından hazırlatılan Jülyen takviminden Papa'nın adından gelen Gregoryen takvimine geçilmesi üzerine öncesinde 25 Mart-l Nisan tarihlerinde kutlanan yeni yıl, 1 Ocak gününe alınmıştı. Bu yeni düzenlemeyi kabullenmeyenler veya buna alışamayanlar ise yeni yılı eski usul kutlamaya devam edince çevrelerine eğlence malzemesi oldular ve eski yılbaşı olan 1 Nisan günü boyunca çeşitli şakalara (sahte parti davetiyeleri, kemik hediyeler vs.) maruz kaldılar.
İşte Fransızlar tarafindan en bilinen isimleriyle 'Poissond'Avril' (Nisan Balığı), 'April Fools'sDay' (Aptallar Günü) gibi isimlerle anılan bu neşeli günle ilgili çeşitli efsaneler ve tabii bir de muhtemel gerçek ortaya çıkmıştır.
DİĞER ÜLKELERE GÖRE 1 NİSAN ŞAKASININ TARİHÇESİ
Nisan 1 veya Nisan Balığı, Hollanda, Belçika, Kanada, ABD, İsviçre, Japonya dahil dünyanın pek çok yerinde tanınmaktadır. Nisan 1 ile ilgili başka bir efsane de Pagan kültüründe 1 Nisan'da kutlanan Fous bayramıdır. Antik Roma'da Hilarya adıyla benzer bir bayram da kutlanmaktadır. Hindistan'da ise bu bayram 31 Mart'ta Holi adıyla kutlanmaktadır. İskoçya 1 Nisan'ı Gowk veya Cuckoo günü olarak kutlarken, İngiltere, April Fools' Day yani Nisan Kaçıklar Günü olarak 1 Nisan'ı kutlamaktadır.
1 Nisan'ın yurdumuzdaki uygulaması genelde öğrencilik döneminde okullarda görülür. Gençler birbirlerine şaka yapmak ve birbirlerini kandırmak için yarışırlar.
Nadir de olsa medya kuruluşlarının, 1 Nisan günü şok haberlerle bir kısım halkı heyecanlandırdıkları ve günü renklendirdikleri de bilinmektedir.
Ülkemizde 1 Nisan gününün pek önemli etkinlikleri görülmez. Diğer önemli günler gibi ticari alış verişi hareketlendirecek gücü yoktur. Az da olsa, şaka malzemesi satan dükkanların satışlarını olumlu yönde etkileyebilir
Evet;
1 Nisan geldi çattı, corona olaylarından biraz sıyrılalım, birbirimize şaka yapalım…
Ama Coronasız yapalım…
 

Güncelleme Tarihi: 31 Mart 2021, 17:50
YORUM EKLE
SIRADAKİ HABER