Zonguldak İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü,muhtelif tarihlerde, basın yayın organları, sosyal medya ve İnternet ortamındayapılan haber ve yorumlar ile çevre konusunda çalışan derneklerin beyanlarınailişkin açıklamalarda bulundu.
Yapılan açıklama şu şekilde ;
Muhteliftarihlerde basın - yayın organları,sosyal medya ve internet yayıncılığı ortamında, yapılan haber ve yorumlardan veçevre konusunda çalışan derneklerin beyanlarından anlaşıldığı üzere;Termik Santrallerin gerek kurulması, gerekseişleyişi üzerinde bilinçli ya da bilinçsiz spekülatif söylemler geliştirildiğigörülmüştür. Aklı selim kamuoyumuzun ve halkımızın sağlıklı ve doğru bilgiyeulaşabilmeleri için aşağıdaki hususların paylaşılması zorunluluğu hasılolmuştur.
1-)İlimizKilimli İlçesi Çatalağzı ve Muslu Beldelerinde ÇATES B, ZETES I, ZETES II veZETES III santralleri bulunmaktadır.Bunlardan ÇATES A Santral inşaatına10.07.1946 tarihinde başlanmış olup,yapıldığı yıllarda Türkiyenin en büyük termik santrali olmuştur. ÇATES A 1991yılında ekonomik ömrünü tamamlaması nedeniyle servis dışı bırakılmıştır. ÇATES Bnin1. Ünitesi 157 MW elektrik üretim amacıyla 19.10.1990 tarihinde kurulmuştur. 05.07.1991 tarihinde de ikinciünitesi devreye alınarak toplam 314 MW (2[*]157) kurulum kapasitesine ulaşmıştır.Tesis 07.02.1993 tarihli ÇEDYönetmeliğinden önce kurulduğu için ÇED Yönetmeliğinden muaftır. Kuruluşun 2001 yılında Mülga Çevre Bakanlığı tarafından izni verilen ve 2009 yılından beri kullanılan bir küldepolama tesisi vardır. ÇATES B termik santrali özelleştirilerek 22.12.2014 tarihinde Bereket EnerjiA.Şne devredilmiştir. Tesis Sanayi KaynaklıHava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Geçici 3. Maddesi gereğince 22.12.2016 tarihine kadar hava konuluçevre izninden muaftır.
2) MülgaÇevre Orman Bakanlığı tarafından 02.10.2009 tarihinde Zonguldak BartınKarabük Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekliÇevre Düzeni Planında santrallerin bulunduğu bölge Termik Santral Alanı olarakplanlanmıştır.
3) ZETES I termik santrali için 2006 yılında MülgaÇevre ve Orman Bakanlığınca 160 MWkapasite ve ithal kömür kullanılmasıizni ile ÇED OLUMLU kararı verilmiştir. ÇED OLUMLU kararının iptali için İdariYargıya yapılan başvurular red edildiğinden çalışmasına devam etmektedir. ZETESI 2009tarihinde faaliyete geçmiştir.
4)ZETES II içinMülga Çevre ve Orman Bakanlığınca 2007 ve 2009yıllarında 630[*]2=1260 MW kurulu güç kapasitesi ve ithal kömürizni ile ÇED OLUMLU kararı verilmiştir. ÇED için açılan bütün davalar rededildiğinden 2012 tarihinde faaliyete geçmiştir.
5)ZETES III için Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca 2012 yılında 600[*]2 =1200 MWkapasite ve yineithal kömürle çalışma izni ile ÇED OLUMLU kararı verilmiştir.Projenin inşaat aşaması devam etmektedir. ZETESI, ZETES II ve ZETES III termik santrallerinin atık küllerinin nihai bertarafı için 2. Sınıf endüstriyel atık depolama alanı olarakkullanılmak üzere 25.12.2012tarihinde Bakanlıkça ÇED OLUMLU kararıverilmiştir.
Ayrıca Çevreve Şehircilik Bakanlığınca 27.11.2015tarihinde Modern Enerji ElektrikÜretim A.Şnin atık yakma tesisinden kaynaklanan kül atıklarının da bahsi geçenkül barajında düzenli depolanmasına izin verilmiştir.Yukarıda görüldüğü üzere ÇATESin çevreizni süreci tamamlanmamış olup, ZETES I ve ZETES IInin Çevre İzin ve Lisansı 08.12.2014tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca verilmiştir. 22.12.2016 tarihiitibari ile ÇATESin ve inşaatı bitip faaliyete geçmesi sonrasında ZETES IIIünde Çevre İzin ve Lisansları gündeme gelecektir.
YeniÇED Başvuruları;
Santrallerbölgesinin 02.10.2009 tarihli Bölgesel Çevre Düzeni Planında öngörülen Kümülatif kapasite durumu gereğincegeride halen kaldığı varsayılan kapasitekullanımının tamamlanması amacıyla şu ana kadar 3 resmi başvuru Çevre ve Şehircilik Bakanlığınayapılmıştır.ZETES IV adına 700 MW, ÇATES II adına 660 MWve Demir Madencilik adına 160 MW olmak üzere başvuruların değerlendirilmesikapsamında yapılan halkın katılımı toplantısı esnasında tanzim edilen tutanaklar İl Müdürlüğünce Çevre ve ŞehircilikBakanlığına gönderilmiştir.
TERMİKSANTRALLERİN İŞLETİLMESİ ESNASINDAKİ DENETİMLER;
Halenfaaliyette olan termik santraller ile ilgili olarak; 2872 sayılı Çevre Kanunukapsamında, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün 3 çeşit yükümlülüğü sözkonusudur.
1) ÇEDYönetmeliği doğrultusunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yapılan izintaleplerine istinaden, Bakanlıkça görevlendirilen komisyon marifeti ile halkın katılımı toplantısı organizeetmek ve bu konuda tanzim edilen tutanakları Bakanlığına göndermek,
2) Çevreİzin ve Lisans Yönetmeliği kapsamında tesise ait Geçici Faaliyet Belgesi ile Çevreİzin ve Lisans Belgesi başvurularının Bakanlık tarafından değerlendirilebilmesiiçin tesisin fiziki şartlarınınuygunluğunu Bakanlığına bildirmek,
3) Halen faaliyette olan tesisleri mevzuatıçerçevesinde denetlemek,
Bu denetimler 2 şekilde yapılmaktadır.
- Yıllık olarak Bakanlık tarafından onaylananPlanlı Birleşik Denetimin yapılması,
- Şikayetekonu veya anlık denetimlerinyapılması,
Bakanlıkça onaylanan Planlı BirleşikDenetimlerin başlatıldığı 2011yılından itibaren 6 adet Planlı Birleşik Denetim yapılmıştır.
Planlı Birleşik Denetim Raporları ve İdariYatırımların tamamı Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bildirilmiştir. Ayrıcaasılsız ihbarlar için yapılan denetimler hariç, yalnızca son 3 yılda 25 denetimtutanağa bağlanmıştır.Denetimlerinyoğun olarak uygulandığı 2007 yılındanbugüne kadar termik santrallere 14 adetidari yaptırım kararı uygulanmış, bunun karşılığında 1.120.455,00 TL idari para cezası kesilmiştir.2007-26.08.2013 tarihleri arasında geçen 6 yılda uygulanan 4 adet idari yaptırım kararı ile 334.562,00 TL ceza kesilmişkenson üç yılda ise 10 adet idari yaptırım kararı işlem karşılığı 785.893,00 TLpara cezası uygulanmıştır.
GENELSONUÇ VE DEĞERLENDİRME
1-Görüleceği üzere Termik Santrallerin bölgemizde yapılmasına dair karar 1990lıyıllardaverilmiştir.ÇED İzinlerinin verilmesi Çevre veŞehircilik Bakanlığının uhdesinde olup, Valimiz Sayın Ali KABANın görevebaşladığı Ağustos 2013 tarihinden bu yana hiçbir termik santrale de Bakanlıkça ÇEDOLUMLU Kararı verilmemiştir.
2-En son geçtiğimiz yıl talep edilen3 adet ÇEDİzin başvuruları hususunda da takdir
Çevre veŞehircilik Bakanlığındadır. İzin verilip verilmeyeceği, şayet verileceksehangi şirketlere verileceği, yerli veya ithal kömürden hangisininkullanılacağı, yerli kömür desteklenecekse bunun nasıl bir prosedürle olacağı, tümüyleBakanlığımızın takdirindedir.
3-Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün denetlemeyetkilerini kullanmadığına dairiddialartamamenasılsız olup, yukarıda görüldüğü üzereBakanlık merkezli denetimler,birleşik denetimler, ani denetimler ve şikayetler üzerine yapılandenetimler sonucu yapılan işlemler ortadır.
Yukarıdada ifade edildiği gibi yine Vali Sayın Ali KABANın göreve başladığı 2007- 2013 yılları arasında geçen 6 yılda 4adet idari yaptırım kararı, 2013yılından bu zamana kadar ise 10 adet idari yaptırım kararı uygulanmıştır.
4-ZETES I veZETES II bacalarında 23.08.2013 tarihinde kurulan online izleme cihazları ileemisyondeğerleri anlık ve saatlik olarak izlenebilmektedir. ÇATES için de 22/12/2016 tarihine kadar SEÖS (SürekliEmisyon Ölçüm Sistemi) Tebliği kapsamında online izleme cihazlarının kurulmasıgerekmektedir. Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından24 saat izlenebilmekte olup, herhangi bir şikayet ve tespit edilen uygunsuzlukdurumunda ise Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından ceza yaptırımıuygulanmaktadır.
5-Toplumda oluşturulan algının yerinde olup olmadığınıbelirlemek üzere, Zonguldak İliTurizm,Altyapı Hizmet Birliğinden önemli miktarda bir kaynak aktarılmış ve ölçüme esasdenetimlerin kamuoyunca bilinen ve ciddi olduğu değerlendirilen bir çevrederneği ile ortaklaşa yapılması planlanmıştır. Hatta bu denetimin tümüyleonların yönetiminde yapılması talep edilmiştir. Bu çabanın amacı, Çevreve Şehircilik İl Müdürlüğünün çalışmalarınaduyulan bir şüphe ya da birilerininaklanması olmayıp, itibar edilen bir çevre derneğinin inisiyatifinde ortak birçalışmanın yürütülmesi ve durumun bütün açıklığıyla ortaya çıkması idi.Ancak bu çalışmadabulunamayacaklarını ifade etmeleri üzerine; Valilik Makamının; ne mevzuat hükümlerini değiştirmek gibi biryetkisi, ne yurt dışından ÇED DanışmalıkŞirketi bulmak gibi bir imkanı, ne de herhangi bir şirketi kamuoyu nezdindetemize çıkarmak yada karalamak gibi bir kaygısı olmadığından söz konusu çalışmabu gerekçelerle Valilik Makamınca iptaledilmiştir.
6-Eren Enerjinin kullandığı Endüstriyel Atık (Kül)Depolama Tesisi ile ilgili iddialara
gelince;söz konusu tesise Çevre ve ŞehircilikBakanlığınca 29/01/2016 tarihinde kül atıklarının depolanması için Çevre İzin ve Lisansı verilmiştir. Bulisans ile ilgili olarak, yine Bakanlıkça27/11/2015 tarihinde başkabir tesisten kaynaklanabilecek atık küllerin bu alanda depolanabilmesi ileilgili izin verilmiştir.Halihazırda bu tür tesislerin, benzertesislerden kaynaklanan atıkları da depolama kapasitesi uygunluğu ile kabul etmesiÇevre Kanununca uygulaması olan bir durumdur. Örneğin; İzmit İZAYDAŞ, BoluÇimento vb.
Sonuçolarak ifade etmek gerekirse;
Devletinve toplumun sürekliliğini ve geleceğini korumak adına mevzuatla verilen yetkinin kullanımında ve sorumluluğun yerinegetirilmesinde Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünü bir an bile geri bırakacakhiçbir sosyal yardım türü mevcut değildir. İl Müdürlüğü başlangıçtan bugüne kadarüzerine düşen görev- yetki ve hukukisorumluluklarını nasıl yerine getirdiyse bundan sonra da yılmadan, çekinmeden yerinegetirmeye devam edecektir.Yukarıdakiidari işlemler ve kesilen cezaların kümülatif büyüklüğünden anlaşılacağı üzere,yanlış yapanın yanında durulmamış ve durulmayacaktır. Kulaktan dolma, yanlış yada kasıtlı bir bilgi ile bir iddiayıdillendirmek; başkalarının kişilik haklarına ve ticari saygınlığına acımasızcasaldırma hakkını da kimseye vermez.Hukukdevletinde Kanunun üstünlüğü esastır. Hukukun üstünlüğü gücünü Kanununüstünlüğünden alır. Kanunun üstünlüğü ise idari işlemlere karşı yargı yolununişletilmesinden geçer. Geçmişte ÇED süreçlerinde yapıldığı gibi her tür işlemekarşı yasal süreçler işletilebilir. O zaman da dedikodu çarkının işletilmesinemahal kalmayacaktır.Kamuoyunasaygıyla duyurulur.
Güncelleme Tarihi: 30 Haziran 2016, 10:53
