Facebook´ta bu yalana dikkat

Facebookta dolaşan Resmileşti dikkatYarın teslim tarihi ortalığı karıştırdı. Dünyanınen popüler sosyal paylaşım ağı Facebook üzerinden son birkaç gün içindekullanıcıların kopyalayıp durum güncellemesi bölümüne yapıştırdığı ve “Yarınteslim tarihi” ile başlayan dezenformatif mesaj yoğun bir şekilde yayılmayabaşladı. Bu ve buna benzer içeriklerin sürekli Facebook üzerinden paylaşılmasıve bilgi kirliliği oluşturması kullanıcıları büyük sorunlarla da karşı karşıyabırakıyor. Bu tarz mesajların geçerliliği ve güvenilirliği var mıdır? Bumetinlerin paylaşılmaması kullanıcıları etkiler mi? Marmara Üniversitesiİletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ali Murat Kırık konuya açıklıkgetirdi.

HOAX’LAR TÜRKİYE’DE TROLLER TARAFINDAN YAYILIYOR

MarmaraÜniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ali Murat Kırık,Facebook’ta kullanıcılar arasında paylaşılan ve “Yarın Teslim Tarihi” şeklindebaşlayan metinle ilgili; “Sosyal ağlarda bu tür yalan haber (asparagas) içerenbilgi mesajlarına kullanıcılar itimat etmekte ve bu bilgileri duvarlarındasorgulamadan paylaşmaktadırlar. Bu tür mesajlara “hoax” adı verilmektedir.Geçmişte e-postalarla başlayan bugün ise sosyal medyada sıklıkla paylaşılanhoaxlarda inanırlığın arttırılması için resmi kurum adları, hukuki terimler,devlet tarafından yayımlandığı iddia edilen belgelerin isimlerini kullanılmaktave bu tür mesajların yasal yaptırıma sahip olduğu düşünüldüğü için tıpkı birvirüs gibi bu tarz içerikler hızlıca yayılmaktadır.” şeklinde konuştu.

“RESMİLEŞTİ DİKKAT” VE “YARINTESLİM TARİHİ” İÇERİKLİ MESAJLARA İTİBAR EDİLMEMELİ

Sosyalmedya kullanıcıların araştırmadan bilinçsiz bir şekilde bu mesajlarıpaylaştığını, hatta bu mesajlara inandığını ifade eden sosyal medya uzmanı Yrd.Doç. Dr. Ali Murat Kırık; “Eğitim ve bilgi düzeyi yüksek kullanıcılar da neyazık ki bu asparagas haberlerini kurbanı oluyor ve bu mesajları profillerindepaylaşıyor. Özellikle sosyal medya trollerinin ortaya atmış olduğu bu mesajlarne yazık ki günümüzdeki konjonktür nedeniyle kullanıcıları olumsuz yöndeetkiliyor. Zaten Facebook’a üye olurken kullanıcı sözleşmesini de otomatikolarak kabul etmiş oluyoruz. Dolayısıyla internet ortamında dolaşan ve kaynağıbelli olmayan bu tarz mesajlara itibar edilmemesi son derece önemlidir.Paylaşılan metinde Kanal 13 ifadesi yer almaktadır. Bilindiği gibi Türkiye’deböyle bir kanal mevcut değildir. Yine kullanıcıların bu tarz mesajlardansürekli etkilenmesi üzerine Facebook; “Kontrol Sende” başlıklı bir açıklamayayınlamış ve bu açıklamada; “Facebook’ta paylaştığın şeylerin kontrolünüelinde bulundurmak için bir bildirimi kopyalayıp yapıştırman gerektiğinisöyleyen bir gönderi görmüş olabilirsin. Buna inanma. Koşullarımızda çok netbir şekilde belirtiliyor: Facebook’ta paylaştığın bilgilerin ve içeriklerintamamı senin mülkiyetindedir ve bu bilgilerin nasıl paylaşıldığını gizlilik veuygulama ayarların aracılığıyla kontrol edebilirsin. Bu uzun süredir böyle vedeğişmedi.” ifadelerine yer vermişti.

TÜRKİYE ROMA STATÜSܒNE TARAFDEĞİLDİR!

Facebooküzerindeki dezenformatif mesajlarda sürekli olarak Roma Hukuku ve Roma Statüsügibi ibarelerin yer aldığının altını çizen akademisyen Yrd. Doç. Dr. Kırık;Öncelikle “Roma Statüsü”nün Birleşmiş Milletler Konferansı’nın 1998 senesinemutabakata vardığı Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) Kuruluş Statüsüolduğunu hatırlatmamız gerekmektedir. Bununla birlikte Roma Statüsü’ne tarafolan 124 ülke yer almakta olup bu 124 ülke Uluslararası Ceza Divanı (UCD)’nInyetkisini tanımaktadır. Fakat Türkiye bu statüye bazı nedenlerden dolayı tarafdeğildir. Dolayısıyla bu durum bile asparagas olan bu metnin çürütülmesi içinyeterlidir.

SOSYAL MEDYA TERÖRÜ BU MESAJLARINYAYILMASINA NEDEN OLUYOR

Kullanıcılarınkendilerine güvene alma amacıyla bu mesajları paylaştığını aktaran Yrd. Doç.Dr. Kırık; “Bugün çağımızın en temel sorunlarından biri sosyal medya terörü.Troller sosyal medya gündemini hızlı bir şekilde değiştirebiliyor vekullanıcıları etkileyebiliyor. Bugün profillerimizden yapılan her türlüpaylaşımın kayıtları Facebook tarafından tutuluyor. IP adreslerinden bupaylaşımların kim ya da kimler tarafından yapıldığının tespiti mümkündür. VPNkullanılmış olsa bile sorun teşkil etmemektedir. Bu nedenle kullanıcıların butarz mesajları paylaşmasının herhangi bir anlamı ya da geçerliliğibulunmamaktadır.” şeklinde konuştu.