TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Üyesi, CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, engellilerin çalışma hayatına katılımı ve mevcut durum hakkında 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde başvuruda bulundu.
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, İstihdam Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından kendisine verilen cevabı değerlendiren CHP’li Demirtaş, engelli vatandaşlarımıza ilişkin bilgilerin güncel olmadığına dikkat çekerken, kamu ve özel sektörde de engelliler için kadroların arttırılması gerektiğini vurguladı.
CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, kendine verilen yanıtta, 2016 yılı sonu itibariyle İŞKUR’a işsiz veya daha iyi şartlarda iş arayan 98 bin 962 engelli vatandaşın kayıtlı olduğunun ifade edildiğini ancak bu rakamın da gerçek rakamın çok altında olduğunu belirtti.
TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Üyesi Ünal Demirtaş açıklamasında şunları ifade etti:
“2706 İŞYERİ ZORUNLU OLDUĞU HALDE ENGELLİ ÇALIŞTIRMIYOR!
4857 sayılı İş Kanunu’nun 30’uncu maddesi gereğince “50 ve daha fazla işçi çalıştıran” iş yerlerinde engelli çalıştırma yükümlülüğü var. Türkiye genelinde, bu kritere uyan işyeri sayısı, İŞKUR tarafından verilen bilgiye göre; 19 bin 308. Bu işyerlerinin 819’u kamu, kalan 18 bin 489 ‘u ise özel sektör olarak sınıflandırılmıştır.
2017 Haziran ayı itibariyle 50 ve daha fazla işçi çalıştıran 16 bin 602 işyerinde, 103 bin 638 engelli yurttaşımızın istihdam edildiği belirtilmektedir. Engelli istihdamında engelli açık kontenjan rakamları ise şöyle ifade edilmiştir: Kamuda 662, özel sektörde ise 21 bin 976.
İŞKUR tarafından verilen bu rakamlar, şu anda kamu ve özel sektörde istihdam edilen engelli işçi sayısının son derece yetersiz olduğunu ortaya koymaktadır.
Üstelik sadece İŞKUR verilerine baktığımızda 2706 iş yerinin, yasal olarak zorunlu olduğu halde, engelli istihdam etmediğini görüyoruz.
GERÇEK RAKAM NE!
İŞKUR verilerine göre, 2016 yılı sonu itibariyle işsiz veya daha iyi şartlarda iş arayan 98 bin 962 engelli vatandaşımız olduğu belirtilmektedir. Oysa engelli işsiz sayısı konusunda, sendikaların, konfederasyonun açıklamalarına göre; çalışma gücüne sahip engelli vatandaşımız yaklaşık 2 milyondur. Ayrıca İŞKUR’a umudu olmadığı için başvurmayan ya da sadece sınavlar aracılığı ile iş bulmayı deneyen yüzbinlerce engelli vatandaşlarımızın olduğu bilinmektedir. O halde Çalışma Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın, bu konuda sağlıklı ve gerçek verileri elde edecekleri bir sistemi hayata geçirmeleri gerekmektedir.
TOPLUMSAL BİLİNÇ YÜKSELTİLMELİ!
Engelli çalıştırma yükümlülüğünü yerine getirmeyen iş yerlerine kesilen ve tahsil edilen idari para cezalarının da engelli istihdamında amaçlanan etkiyi göstermediğini görüyoruz.
Engelli işçi çalıştırmayan işverenlere kesilen ve tahsil edilen idari para cezaları ile istihdam rakamlarının yıllar itibariyle dağılımı şöyle verilmiştir:
YILLAR KAMU İSTİHDAM/KAMU ÖZEL İSTİHDAM/ÖZEL
2012 3.566.616,30TL 12.358 15.495.702,42 TL 77.547
2013 1.737.676,74TL 11.804 15.000.716,47 TL 80.434
2014 162.082,99TL 10.422 30.941.150,21 TL 84.706
2015 132.422,26 TL 10.696 36.751.107,24 TL 84.370
2016 1.923.310,61 TL 10.822 35.956.040,99 TL 92.413
İşverenlere kesilen bu para cezaları, engelli istihdamında anlamlı bir etki yaratmamış, hatta bazı yıllarda kesilen idari para cezalarına rağmen istihdamda düşüş yaşanmıştır. Ayrıca, engelli istihdam etmek zorunda olan iş yeri sayısı ile İstihdam edilen engelli sayısı değerlendirildiğinde, idari para cezaları olması gerekenin altındadır.
Bu durumda engelli istihdamı ile ilgili hukuki ve idari düzenlemelerin gözden geçirilerek günümüz koşullarına uygun hale getirilmesi ile idari para cezalarının caydırıcı olmasının yanında, toplumsal bilinci yükseltecek bazı çalışmaların yapılması da zorunludur.
ÇALIŞMAK, ERİŞİLEBİLİR OLMALI!
4857 sayılı İş Kanunu’nun 30’uncu maddesinde düzenlenen iş yerlerindeki engelli istihdamındaki %3’lük ve %4’lük kotaların yükseltilmesi gerekmektedir. Bunun yanında yine aynı kanunun ilgili maddesine göre “her engelli işçi ve çalıştırmadığı her ay için” öngörülen -2017 yılı için-2.295 TL’lik idari para cezasının arttırılması da bir zorunluluktur. Bunun yanında yasal zorunluluklara rağmen engelli istihdam etmemekte direnen iş yerleri ile ilgili olarak başka yaptırımlar düzenlenmelidir.
Ayrıca engelli istihdamı ile ilgili kamu spotları hazırlanmalı, hızlı sonuç verebilecek somut projeler süratle hayata geçirilerek, toplumsal bilinç ve farkındalığın yükseltilmesi sağlanmalıdır. Çünkü engelli vatandaşlarımızın ve ailelerinin en önemli sorunları toplumsal hayattan dışlanmalarıdır. Toplumsal hayata katılmanın en önemli adımı ise çalışma hayatının içinde olmaktır. Bu da ancak engelli vatandaşlarımız için çalışma hayatını daha erişilebilir hale getirmek ile mümkün olabilecektir.”
Güncelleme Tarihi: 08 Ekim 2017, 16:34
