Kozlu’da 3 Mart 1992’de meydana gelen grizu faciasının üzerinden tam 26 yıl geçti. Türkiye’nin en büyük grizu facialarından olan Kozlu maden ocakları tam 263 maden işçisine mezar oldu. Bir madenci 3 Mart 1992 günü hatırladıklarını şu şekilde aktarıyor, Yukarıdan aşağıya bir toz bulutu geldi. Kafamdaki bareti fırlattı. Grizu olduğunu söylediler. Birkaç arkadaş yukarı doğru kaçmaya başladık. Her yer dumandı. 1 saatte 3 kilometre yürüyerek kuyu dibine geldik. Oradan da asansörle bizi yukarı çıkardılar. Yürürken bir madenci Beni kurtarın diye bağırıyordu. Onun yanına gittik. Yüzü kan içindeydi. Kurtarmaya çalıştık ama olmadı. Mecbur bırakmak zorunda kaldık. Çok zor nefes alıyorduk. Oksijen yetersizdi. Yukarıya çıkmamız gerekiyordu. Sonra bir madencinin cesedini gördük. Her tarafı su basmıştı. Yerlerde baretleri görüyorduk. Yukarıya çıkınca anladık olayın büyüklüğünü. Çoğu arkadaşımızı orada yitirdik. Allah rahmet eylesin. Recepin cesedi de 1 yıl sonra çıktı. Baret numarasıyla kendisini teşhis etmişler o zaman. Her gün beraber işe gidip gelirdik.…
NELER OLDU!
Zonguldak Kozlu madeninde saat 20:00 sıralarında büyük bir patlama meydana geldi. Patlama şiddetiyle büyük bir gürültü duyulmuş, 30 No’lu kuyu şovelmanı büyük hasar görmüş, infilak kapağı açılmıştır. 24 No’lu kuyuda istinat duvarı yıkılmıştır. Etrafa ince bir toz bulutu yayılmış, patlama şoku ile 24 No’lu kuyu çıkışında bulunan ana aspiratörlerde arıza meydana gelmiştir. Patlamayı takiben derhal bir durum değerlendirilmesi yapılarak ocağa müdahale edilmiş, yaralanan ve şehit olan işçilerin tahliyesine başlanmıştır. Aynı zamanda ocak içinde patlamanın etkisiyle yıkılan hava kapıları yeniden onarılarak ocak içindeki havanın istenilen şekilde dolaşımı sağlanmıştır. Kurtarma çalışmaları sırasında ocaklardan 77 yaralı işçi kurtarılmış ve 116 işçinin cesedi çıkarılmıştır.
Ocakta yapılan tespitler sonucunda ;
560 katı hiçbir tahribata uğramamış ve kat tamamen kontrol edilmiştir.
485 ara katı kontrol edilmiş ve katta tahribat görülmemiştir.
425 katı kömür tozu şokunun tesiri ile lağımlarda yer yer göçükler oluşmuş, ray sistemi, basınçlı hava ve su boru şebekeleri hasar görmüş, enerji kabloları, haberleşme ve monitör sistemleri tamamen devre dışı kalmıştır. Kaza sonrası – 425/ -560 katları arasındaki 7 adet ayakta yer yer göçüklere rastlanmıştır. Varagel ve kuyularda hiçbir tahribata rastlanmamıştır.
300 ana katında, kömür tozu infilakının 425 katındaki tüm oksijeni yok etmesi sonucu 425 katında rastlanmayan açık alevli yangınlar görülmüş ve kontrolü yapılamamıştır.
200 katında herhangi bir patlama ve yangın belirtisine rastlanmamıştır. Tüm galeri ve taban yollarının açık olduğu tespit edilmiştir. Bu katta ölenlerin CO zehirlenmesi sonucu öldüğü görülmüştür. Ocakta ortaya çıkan açık alevli ocak yangınlarının kontrol edilememesi nedeniyle 05.03.1992 tarihinde ocaklar yeryüzü irtibat noktalarından (İncirharmanı, Ali Soydaş, İncivez ve Uzun Mehmet I-Il kuyuları) kapatılmıştır. Toplam 263 kişinin yaşamını yitirdiği patlamada kuyuların kapatılması ile 147 ceset yeraltında kalmıştır. Kapatılmayı takiben 20 gün süreyle ocak gazları (CH4 , CO, CO2, O2, H2, N2 ) sürekli kontrol edilerek ölçümler yapılmıştır.
Rivayet odur ki maden ocaklarından süren yangın uzun yıllar söndürülememişti.
 |
 |
 |
 |
