ESNAF 2018'DEN UMUTSUZ

Yeni yıla girdiğimiz şu günlerde, Zonguldak esnafının geleceğe bakışı hakkında küçük bir araştırma yaptık. Şehir ekonomisinin her geçen gün daha da kötüye gittiği ortak paydasında buluşan esnaf, bir an önce yeni istihdam alanlarının açılmasını ve bir zamanlar 60 bin madencinin çalıştığı Türkiye Taşkömürü Kurumu’na acilen işçi alınması.

“ESKİ İŞLER KALMADI”

Zonguldak kent merkezinde köprü altında uzun yıllardır esnaflık yapan Hamzaçebi Eşarp Dünyası Sahibi Meryem Hamzaçebi, eski nazaran işlerin düştüğünü belirterek, “Eskiye nazaran Zonguldak’ta ticaret gerilemiş, durmuş durumda. İnsanlar geçim sıkıntısı çekiyor ve geçimleri cidden zor oluyor. Özel günlerde, bayramlarda bile iş yok. Eski dönemlerde olan işler yok. Bereket diye birşey kalmadı. Allah esnafımıza bol kazançlar nasip etsin. İnsanlarımız biraz refaha kavuşmalı” şeklinde konuştu. 

“EĞLENCE MEKÂNLARI DOLU”

Vatandaşların geçim sıkıntısından şikayet ettiklerini ancak eğlence mekanlarında bir kişilik bile yer kalmadığının altını çizen Meryem Hamzaçebi, “Yeni yılda iki bayramda geçirmemize rağmen hiç bir hareket yok. Eskiden böyle hediye falan alanlar oluyordu ama insanlar kendilerine alamıyor ki hediye alabilsin. Yeni yılda aynı şekilde yeni yıl havası asla yoktu. Ama şunu belirtmeden geçemeyeceğim halkımız şikayet ediyor geçim yok diye ama inanın ki eğlence yerleri tıklım tıklım bir tane yer yok. Buna nasıl para bulunuyor? Bunu da gerçekten anlamıyorum. Acil ihtiyaçlardan daha çok eğlenceye vakit ayırıyorlar “ dedi.

“ESNAF MAL ALMAYA GİDEMİYOR”

Zonguldak’ta alım gücünün azaldığını ve köprü altı esnafının bu sebeple zor günler geçirdiğine işaret eden Meryem Hamzaçebi, “Köprü altı esnafı olarak işler hiç iyi gitmiyor. Tüm esnaf birbirine soruyor bugün işlerin nasıldı? Yarın nasıl olacak? İnşallah Allah tüm esnafa hayırlı bereketler verir. Herkesin işi gücü artar. TTK’da işçi sayısının azalmasının zararları elbette çok. Zonguldak halkının bu yönden alım gücü çok azaldı. Esnaf artık mal almaya gidemiyor. Elindekini satamıyorki yenisini alsın. Müşteri ise her mal alışında farklı ve değişik ürünler görmek istiyor. Ama esnafında buna gücü yetmiyor” dedi.

“ACİLEN İSTİHDAM SAĞLANMALI”

Yine uzun yıllardır şehrimizde ticaretle uğraşan Ahmet Aksoy,  vergilerin önemli ölçüde arttığına vurgu yaparak, esnafın ticaretini devam ettirebilmesi için acilen yeni istihdam alanlarının acilen kurulması gerektiğini savundu.

Aksoy konuşmasına şöyle devam etti;  “Esnafta bayram kalmadı. Esnaf mezarda. Esnafın bayramı olabilmesi için, önce vatandaşın cebinin dolu olması lazım.  Her sene daha kötüye gidiyor. Biz dedik ki 2017 iyi geçer ama kötü geçti. Şimdi 2018’i de kötü görüyorum. Siz de görüyorsunuz, elektrik zamları açıklandı. Yüzde 8,8 zam geldi. Kamunun yapmış olduğu işlerde gelen zam yüzde 14,4 dediler. Sürekli maliyetler artıyor, esnafın gücü bunu kaldırmıyor.  Vergiye çalışıyoruz. Tüketici de vergi ödüyor, esnaf da vergi ödüyor. Her şeyimiz vergi oldu.

Cebimiz hep fatura oldu. Doğalgazdı, elektrikti, telefondu. Vergilerin altında eziliyoruz. Gazetelerde okuyoruz lüks yatlara mazon 1,8 TL, biz 5 TL’ye alıyoruz.  Yatçı sefa sürüyor, biz cefa çekiyoruz.

Bildiğiniz gibi Zonguldak’ın ekonomisi TTK’ya bağlıydı. Zonguldak’ta 60 bin madencinin çalıştığı zamanlar vardı. Geçmişten bugüne kadar Zonguldak’a TTK’nın dışında hiçbirşey yapılmadı. Halen de yapılmıyor.

Bugün Zonguldak’ta yatırım yapılacak çok şey var. Maalesef yatırım yapılabilecek güzel alanlar da başka türlü değerlendiriliyor. En azından bir istihdam sağlanması lazım. Basitce istihdam sağlanacak alanlar var, buralara yatırım yapılsa, Zonguldak’ta 3 bin 5 bin kişiye istihdam sağlansa çok şey değişir.

Öğrenci şehri deniliyor. Bence bu yanlış. Öğrenci zaten kendine zor bakıyor. Boş kiralık ev kalmıyor, sadece emlak sektörüne yansıyor. Öğrencinin de aslında şikayeti var. Ev kiralıyor, bir yıl sonra başka öğrencilere daha yüksek kiraya verebilmesi için çık deniliyor. Yıllık zammını yapıp vermek yerine, daha da yüksek fiyata kiraya vermek için böyle yanlış yöntem izleyenler de var.

2018 yılından beklentimiz kalmadı. Enflasyon yok denildiği zaman, kamuya yüzd6e 14,4, elektriğe yüzde 8,8, son bir ayda benzine gelen zam yüzde 15, marketlere gidip baktığımızda, her hafta fiyat değişiyor. Diyorlar ki; “Pahallısını alma ucuzunu al.” Ucuzunu yediğin zaman da iki gün sonra gözünü hastanede açıyorsun.”

İKİ SENE ÖNCESİNİN YÜZDE 10’U KADAR İŞ YOK

Zonguldak şehrinin hareketli günlerinden eser kalmadığını savunan şehrin köklü esnaflarından Tahsin Alay ise alış verişin iyice durduğunu ve dışarıya göçün acilen durdurulmasını gerektiğini ifade ederek, şöyle konuştu; 

“Eskilerle kıyaslamaya hiç gerek yok. Son yıllarla kıyaslama yaptığımızda, iki sene öncesinin yüzde 10’u yok. Sebebi ise vatandaşın alım gücünün düşmesi, ekonomik sıkıntı içinde olması. Ülke genelinde olan bu ekonomik sıkıntı, Zonguldak’ta daha da fazla hissedilir oranda. Çünkü asgari ücretle taşeron yanında çalışan çok, emeklinin çok olduğu bir vilayet ve bunların yanında en büyük nedeni ise şehrin göç vermemesinin durdurulmaması.

Dışarıdan gelen yok. Bartın ve Karabük il olarak ayrılmamasından önce oralardan merkeze müşteriler geliyordu. Şimdi bunlar da çok asgariye indi. Birebir emekli ile başbaşa kaldık. Yılbaşı alışverişinde bir tek müşteriye hediyelik mal sattım. O kadar. Önceden yılbaşı geldiğinde, millet annesine babasına, yakın akrabalarına hediye alabiliyorlardı. Bugün ise alım gücü yok.”

ELEMANA KEŞKE DAHA YÜKSEK MAAŞ VEREBİLSEK

Asgari ücretteki artışı da değerlendiren Alay; “Asgari ücret bir ailenin geçimini sağlayabilmesi için yeterli olmadığı kanaatindeyim. Keşke işlerimiz düzelse de yanımızdaki elemana daha fazla ücret verebilsek. Yıl başı alışverişinde bile dükkanda boş boş oturduk. Şehrin ekonomik durumunun artırılabilmesi için gerekli yatırımların yapılmasını bekliyoruz.

2018’den beklentim, öncelikle memlekete huzur gelsin. İnsanlarımızın gelecek kaygısı olmasın. Bunların yanı sıra ise 2017’yi aratmayacak bir yıl diliyorum” dedi.