CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, mesleğinde 10 yılını dolduran avukatların hususi pasaport alabilmesi için kanun teklifi verdi.
TBMM Başkanlığı'na sunduğu kanun teklifinde Ünal Demirtaş, avukatlığın bir kamu hizmeti olduğuna dikkat çekti.
CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, kanun teklifinin gerekçesinde şunları ifade etti;
SAVUNMA YARGININ VAZGEÇİLMEZ ÖGESİDİR
“Anayasa’nın 2’inci maddesi ile “Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devletidir” düzenlemesi getirilmiştir. Hukuk devletinin olmazsa olmaz koşulu olan “bağımsız yargı”, yargının olmazsa olmaz koşulu olan “savunma” ile birlikte anlam kazanır. Savunma, “sav-savunma-karar” üçgeninden oluşan yargının vazgeçilmez ögesidir. Adaletli bir yargılamanın varlığı ancak avukatın etkin katılımıyla sağlanabilir.
AVUKATLIK, KAMU HİZMETİDİR
Avukatlığın “kamu hizmeti” niteliğinde bir meslek olduğu, 1938 yılında yürürlüğe girmiş olan Avukatlık Kanunu’ndan beri Türk pozitif hukukunca kabul edilmiştir ve o günden, bugüne kadar yapılan yasal düzenlemeler, bu gerçeği değiştirmemiştir.1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nda, avukatlığın mahiyeti tanımlanmıştır. Kanunun 1. maddesi ile “Avukatlık, kamu hizmeti ve serbest bir meslektir” denilerek, avukatlığın bir kamu hizmeti olduğu açık olarak belirtilmiştir.
Avukatlık Kanunu’nun “Avukata Karşı İşlenen Suçlar” başlıklı 57. madde hükmü ile avukatlığın yargının kurucu unsuru olduğu vurgulanmaktadır. Bu hükme göre :“Görev sırasında veya yaptığı görevden dolayı avukata karşı işlenen suçlar hakkında, bu suçların hakimlere karşı işlenmesine ilişkin hükümler uygulanır.” denilmektedir. Görev sırasında ya da görev nedeniyle işlenen suçlarla ilgili olarak; avukatlara, yargıçlarla eşit koruma sağlayan bu hüküm, avukatlığın “kamu hizmeti” niteliğini çok açık bir şekilde göstermektedir.
Her iki düzenleme ile avukatların; verdikleri hizmet açısından kamusal nitelikte bir meslek yaptıkları, yargının diğer kurucu unsurları olan hakimlerle ve savcılarla eşit durumda oldukları düzenlenmiştir. Bunun sonucu olarak avukatların da hakimler ve Cumhuriyet Savcıları gibi hususi damgalı pasaport edinme hakkına sahip olmaları, Anayasa’nın eşitlik ilkesinin bir gereğidir.
AVUKATLIK, ULUSLARARASI BİR BOYUT KAZANDI!
Değişen ve gelişen dünyada mesleklerin kapsamları ve yapılma alanları da değişkenlik göstermeye başlamıştır. Süreç içinde avukatlık, yurtiçinde ofislerde yapılan bir meslek olmaktan çıkmış, uluslararası bir boyut kazanmıştır.
Kaldı ki; uluslararası kurallar da, mesleklerini icra ederken avukatlara devletin tüm kurumlarının destek vermesi gerektiğinden söz etmektedir. Buna göre ülkeler arası değişen ve gelişen hukuki ilişki ve gelişmelerle, uluslararası boyut kazanan avukatların rahat bir biçimde seyahat etmelerini kolaylaştıracak düzenlemeleri yapmak hükümetlerin görevidir.
Bu konu Türkiye’nin imzalamış olduğu 27 Ağustos-7 Eylül 1990 tarihleri arasında Havana’da toplanan Suçların Önlenmesine ve Suçların Islahı Üzerine Birleşmiş Milletler Konferansı tarafından kabul edilen “Avukatların Rolüne Dair Temel Prensipler’de (Havana Kuralları)” düzenlenmiştir. Havana Kuralları’nın Avukatlık Faaliyetinin Güvencesi başlıklı 16. Maddesinin (a) bendinde; “Hükümetler avukatların; Yurt içinde ve yurt dışında serbestçe seyahat etme ve müvekkilleriyle görüşebilmelerini sağlar” denilmektedir. Sözleşmeyi imzalayan hükümetlere de bu yönde düzenleme yapma yükümlülüğü getirmektedir.
10 YILINI DOLDURANLARA HUSUSİ PASAPORT VERİLMELİ
Kamusal bir meslek yürüten ve yargının kurucu unsurlarından olan avukatların da belirli bir kıdeme ulaştıklarında, yargının diğer kurucu unsurları olan hakim ve savcılar gibi, bir çok ülkeye vizesiz girişi sağlayan hususi damgalı pasaport edinme hakkına sahip olmaları gerekmektedir.
Teklif edilen düzenleme ile; Anayasa’nın eşitlik ilkesi, Avukatlık Kanunu’nun 1 ve 57 inci maddeleri ile Avukatların Rolüne Dair Temel Prensipler (Havana Kuralları) gereği, avukatların hususi damgalı pasaport kapsamına alınması sağlanmış olacaktır."
